We gaan op weg naar nergens als we ons in de loge in museale hooghartigheid beperken tot ‘re-enactment’ van ooit cultureel relevante rituelen. Onze werkwijze verdient het met verve uitgedragen te worden op het maatschappelijk toneel van het hier en nu en de toekomst.
Indien de vrijmetselarij zich bekommert om haar toekomst, dan is een terugkeer naar haar ware aard geboden. Dat betekent dat de maçonnieke werkwijze universalistisch wordt gemaakt, en dus gespeend van filosofische, religieuze en godsdienstige uitingen.
Voor overspannen verwachtingen van de vrijmetselaarsmethode is in het jaar 2023 na Christus geen aanleiding. We hoeven niet direct bang te zijn dat we door een hedendaagse Nero omgekeerd gekruisigd worden, in navolging van Petrus, maar het wordt wél tijd dat we net als de apostel terugkeren naar het hart van de beschaving.
Wat ons onuitgesproken verbindt of ons onwillekeurig van elkaar verwijderd houdt, overstijgt meestal iedere vorm van verbaal taalgebruik. Zo staan we ook sprakeloos in de broederketen, die ons aangrijpt en met ontroering vervult. Onze maçonnieke arbeid mag dan wel op een symbolische manier gebeuren, het is allerminst een vrijblijvende bezigheid. Integendeel, het is een zoektocht naar betekenisgeving in een zeer snel veranderende samenleving.
Lees hieronder alvast het artikel van Pol Hoste
De Stoa gaf antwoord op allerlei praktische levensvragen, zoals: Hoe dienen wij ons te gedragen in moeilijke omstandigheden? Wat is voor ons belangrijk in dit leven? Waar liggen de prioriteiten? Hoe kunnen wij ons gelukkig voelen? In die zin was dit gedachtegoed zeker religieus (levensbeschouwelijk), maar het liet de praktische uitwerking daarvan aan de betrokkene: een religie zonder godsdienst dus. Hier zien we een duidelijke verwantschap met de maçonnieke deugd-filosofie.
Vrijmetselaars die enkel via lippendienst aan de tempel der mensheid werken, schieten volgens mij te kort. Als vrijmetselaar moeten we alert zijn op maatschappelijk onrecht en onze kennis gebruiken om anderen te helpen. Op de tiende verjaardag van onze werkplaats stelden wij een plan op poten om jonge volwassen of nog minderjarige vluchtelingen daadwerkelijk te helpen.
Is de vrijmetselarij in een wereld waarin ook de perceptie van de ander zo een belangrijke rol is gaan spelen niet geroepen uiting te geven aan een nieuwe ‘look’, door ook naar buiten eenheid, respect, dialoog en ‘eenheid in de veelheid’ uit te stralen? Dient de vrijmetselarij ook binnenskamers, hoewel samenlevend in verschillende maçonnieke culturen, geen respect voor de ander aan te leren en aan te kweken?
Onderzoek laat zien dat vrijmetselarij veel mensen aanspreekt, maar dat wanneer zij steeds terugvalt op haar grootse verleden om haar bestaansrecht in het heden te legitimeren, men snel afhaakt. Dat is logisch, want als je in het spel – en vrijmetselarij heeft alle elementen van een spel – jezelf buiten spel zet, word je afgefloten.
© Ritus en Tempelbouw 2023